بیشتر کسایی که بیت کوین رو میشناسن یه چیزایی هم درمورد اتریوم میدونن و یا حداقل اسمش رو شنیدن. اما این اتریوم دقیقا چیه و چه ویژگیهایی داره؟ از کجا میشه خریدش و آیا مثل بیت کوین فقط یه رمزارز سادست؟
در سادهترین حالت میتونیم بگیم اتریوم یه سیستم نرم افزاری غیر متمرکزه که با استفاده از فناوری بلاکچین و با هدف طراحی و اجرای راحت انواع قراردادهای هوشمند ساخته شده.
ویتالیک بوترین در سال ۲۰۱۳، ایده اولیه اتریوم رو مطرح کرد و در سال ۲۰۱۵ اولین نسخه اجرایی این پروژه شروع به فعالیت کرد و در مدت کوتاهی با پذیرش و محبوبیت زیادی رو به رو شد.
البته تصوری که ممکنه عموم ما از اتریوم توی ذهنمون داشته باشیم، یه ارز دیجیتال مثل بیت کوینه و خب تا حدودی درسته اما اگه بخوایم دقیقتر بگیم، شبکه اتریوم یه رمزارز مخصوص به خودش داره که با نام اتر (ether) یا همون اتریوم شناخته میشه. در ادامه بیشتر درمورد این رمزارز صحبت میکنیم.
احتمالا یه کمی گیج شده باشید که اینجا چه خبره؟ بلاکچین چیه؟ غیرمتمرکز یعنی چی؟ و قرارداد هوشمند دیگه چیه؟ اما نگران نباشید، توی این مقاله تمام اطلاعات مورد نیاز برای آشنایی با اتریوم به صورت مختصر و مفید در اختیارتون قرار میگیره.
توی مقاله “بلاکچین چیست؟” میتونید یه توضیح مفصل و کامل درمورد این تکنولوژی شگفت انگیز پیدا کنید. ولی اگه خلاصه بخوایم بگیم، بلاکچین یه پایگاه داده مجازیه که اطلاعات دیجیتالی در اون به صورت غیرمتمرکز مدیریت و ذخیره میشن.
و حالا غیر متمرکز چیه، در یک کلام یعنی کسی نباشه که همه چیز رو کنترل کنه و اعضای یک شبکه خودشون مسئولیت نظارت و تایید اطلاعات رو بر عهده داشته باشن.
ولی خب این اطلاعات چی میتونن باشن؟ هرچیزی که نیاز به مدیریت و ذخیرهسازی داشته باشه میتونه توسط تکنولوژی بلاکچین پشتیبانی بشه، از اطلاعات بیماران یه بیمارستان گرفته تا شماره صندلیهای یه شرکت هواپیمایی.
تکنولوژی بلاکچین همزمان با ظهور بیت کوین مورد توجه قرار گرفت. در حقیقت این فناوری با استفاده از فرآیند تایید عمومی و دسترسی همه اعضای شبکه به تمامی اطلاعات،تونست شفافیت، امنیت و اعتمادی که ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین بهش نیاز داشتن رو براشون فراهم کنه. به این ترتیب میشه گفت که از مهمترین کارکردهای فناوری بلاکچین، آماده کردن بستر مورد نیاز برای صورت گرفتن معاملات ارزهای دیجیتالیه.
اما رابطه بلاکچین و قراردادهای هوشمند چیه؟ برای جواب دادن به این سوال اول باید بفهمیم قرارداد هوشمند یعنی چی.
قرارداد هوشمند توی دنیای دیجیتال یعنی با استفاده از دانش برنامه نویسی، یه سری قوانین و اگر و اماهایی رو به صورت کد طراحی کنی. اینجوری بدون نیاز به یه شخص نظارتکننده و صرفا با دریافت ورودیهای مشخص، نتایج از پیش تعیین شدهای به اجرا در میان. مثل اینکه یه برنامه نرم افزاری وجود داشته باشه که در ازای پرداخت ماهانه اجاره به شما اجازه ورود به خونه رو بده و در غیر این صورت شما نمیتونید وارد خونتون بشید. همچنین بعد از طراحی این قراردادها، هیچ راهی برای نقض و یا تغییر قوانینشون وجود نداره، حتی توسط سازندگان اصلیشون!
وظیفه فناوری بلاکچین فراهم کردن یه بستر مناسب برای ایجاد قراردادهای هوشمنده. هر شبکه بلاکچین قابلیتها و ظرفیتهای مخصوص به خودش رو داره. برای مثال بلاکچین بیت کوین از یه زبان برنامه نویسی مخصوص و یه الگوریتم خاص استفاده میکنه و صرفا برای ثبت اطلاعات معاملاتی این رمزارز به خصوص کاربرد داره و نمیشه برنامه و قرارداد هوشمند دیگهای با کاربرد متفاوت رو روی اون طراحی و اجرا کرد.
بعد از تمام این حرفا میرسیم به این سوال که اصلا چرا بلاکچین اتریوم به وجود اومد؟
اتریوم دومین رمزارز قدرتمند بازار ارزهای دیجیتاله!
بعد از ظهور و شناخته شدن بیت کوین و تکنولوژی زیر بنایی اون یعنی بلاکچین، ظرفیتهای متعددی که این فناوری میتونست در غیرمتمرکزسازی بسیاری از سازمانها داشته باشه، مورد توجه قرار گرفت و این موضوع پیش زمینه طراحی شبکه اتریوم شد.
همونطور که گفتیم هدف اصلی طراحی شبکه اتریوم، ساده و راحت کردن مراحل طراحی و اجرای برنامههای غیرمتمرکزه، اما این برنامههای غیر متمرکز چی میتونن باشن؟ بازیهای آنلاین، رمزارزهای مختلف (که با نام توکن شناخته میشن)، سیستمهای رای دهی و کلا هر مدل فعالیتی که به اشتراک گذاری و مدیریت داده نیازمنده میتونه به صورت غیرمتمرکز طراحی بشه.
اجرای هر کدوم از این برنامهها نیاز داره به یه شبکه بلاکچین (جهت فراهم کردن ارتباط مستقیم بین کاربران) اما مشکل اونجاییه که تاسیس یک بلاکچین مستقل و امن برای هر پروژه، هزینه و دانش زیادی نیاز داره و به همین سادگیا نیست.
اینجاست که اتریوم با ظرفیت و قابلیتهای متعددی که داره، وارد میدون میشه و به افراد و سازمانهای مختلف اجازه میده تا با شرایط و هزینههای مشخصی از بلاکچین گسترده اونها که تعداد کاربران زیاد و امنیت بالایی داره، استفاده کنن.
الگوریتم خاص این شبکه و زبان برنامه نویسی به خصوصی که داره، انعطاف این سیستم برای طراحی و اجرای برنامههای متنوع رو توی سطح مطلوبی حفظ کرده. همچنین تیم توسعه اتریوم به طور مداوم در حال پیشرفت دادن جنبههای مختلف این شبکه برای بهبود کارایی اون هستن. از جمله آپدیتهایی که اخیرا در سال ۲۰۲۰ ارائه شده میتونیم به پروژه اتریوم ۲ اشاره کنیم که دیدگاه متخصصان این حوزه به آینده اون، مثبت و روشنه.
شاید براتون سوال باشه که خب حالا اگه کسی بخواد از بلاکچین اتریوم استفاده کنه باید چیکار کنه؟ و اینکه آیا استفاده از خدمات اونها هزینهای داره یا نه؟ برای جواب دادن به این سوالات لازمه تا اول با اتر بیشتر آشنا بشیم.
اتر (ether) یک ارز دیجیتالیه که در بلاکچین اتریوم ساخته شده (با این وجود یک نوع توکن به حساب میاد) و دو کاربرد اصلی داره:
لازم به ذکره که توی بازار ارزهای دیجیتال، اتر با نام اتریوم شناخته میشه و تفاوتی بین این دو وجود نداره.
روشهای خرید و فروش و نگهداری از رمزارز اتریوم، تفاوت چندانی با سایر ارزهای دیجیتال نداره و شما میتونید اون رو در کیفپولهای ارز دیجیتال گرم (نرم افزاری) و سرد (سخت افزاری و کاغذی) به راحتی ذخیره کنید. همچنین تقریبا تمام صرافیهای ارز دیجیتال از این رمزارز پشتیبانی میکنن.
بیت کوین | اتریوم | |
هدف | یک روش پرداخت نوین برای جانشینی ارزهای فیات | مدیریت پرداختهای داخل شبکه اتریوم |
محبوبیت | جایگاه اول در بازار ارزهای دیجیتال از لحاظ ارزش و حجم معاملاتی | جایگاه دوم در بازار ارزهای دیجیتال از لحاظ ارزش و حجم معاملاتی |
سرعت | تایید تراکنش در مدت چند دقیقه | تایید تراکنش در مدت چند ثانیه |
عرضه | عرضه محدود (۲۱میلیون) | عرضه نامحدود |
توی این مقاله سعی کردیم تا اصلیترین موضوعات مربوط به اتریوم رو خیلی ساده براتون توضیح بدیم. اما دنیای ارزهای دیجیتال خیلی گستردهتر از دونستن چنتا اسمه، برای همین توی مقاله بعدی میریم سراغ معرفی یکی دیگه از رمزارزهای محبوب بازار و با ریپل بیشتر آشنا میشم.